Pomysł na ten film podsunęło życie. Wskutek zbiegu okoliczności Jerzy Kawalerowicz jechał kiedyś nad morze w damskim przedziale sypialnym z przeżywającą kryzys kobietą, która przez noc opowiedziała mu historię swojego życia.
Akcję swojego filmu osadził reżyser w tych samych realiach kolejowej podróży. Trwa ona tyle, ile kurs nocnego ekspresu na Hel, a bohaterami są stłoczeni w jego ciasnych wnętrzach pasażerowie. Wśród nich wyróżnia się para – Marta i Jerzy, która wskutek przypadku dzieli jeden sypialny przedział. Wraz z nimi pojawia się motyw damsko-męskiej gry, charakterystyczny dla całej twórczości Kawalerowicza. Widz, dzielący perspektywę bohaterów, niewiele jednak dowiaduje się zarówno o nich, jak i o pozostałych pasażerach, wie tylko tyle, ile dowiedzieć się można o przypadkowych towarzyszach drogi – znudzona małżonkiem kokietka uwodzi kogo może, były więzień obozu koncentracyjnego walczy z bezsennością, stare kobiety jadą na pielgrzymkę, wakacyjny podrywacz poluje na zdobycz. Punktem zwrotnym wydaje się moment pojawienia się milicji i informacja, że w pociągu znajduje się morderca. Wkrótce okaże się, że ta z pozoru normalna zbiorowość zdolna jest do zwierzęcych czynów.
Film, z jednej strony jest grą konwencjami thrillera i melodramatu, z drugiej – rodzajem pełnego niedopowiedzeń, poetyckiego szkicu. Ów melancholijny nastrój współtworzy muzyka, zwłaszcza balladowa wokaliza Wandy Warskiej stanowiąca motyw przewodni „Pociągu”.
Z dzisiejszej perspektywy nocna podróż to metafora życia, a cały obraz to nostalgiczny powrót do najlepszego okresu w historii polskiego kina, w doskonałej aktorskiej obsadzie.
Film trwa 93 minuty. Kopię cyfrową wykonano z materiałów przechowywanych w Filmotece Narodowej. Przypomnijmy, że pokazy arcydzieł polskiej kinematografii odbywają się w ramach ogólnopolskiego projektu „KinoRP”, któremu patronuje minister kultury – Bogdan Zdrojewski. Bilety na ten seans w Kinie Studyjnym „Centrum” kosztują 10 zł.
Szkoda, że przegapiłem !!