Na początku września pierwsze partie szczepionek przeciw grypie trafiły do aptek. W drugiej połowie miesiąca szczepionki będą dostępne w placówkach medycznych. Do Polski łącznie ma trafić blisko 4 mln dawek, z czego 1,36 mln trafi do aptek, 760 tys. będzie przeznaczone do zakładów opieki zdrowotnej, pozostała część zostanie zakupiona przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych. Jak co roku szczepionki będą stopniowo docierały do Polski, do końca listopada będzie aż 12 transz. Według obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych od 1 września dodatkowo z bezpłatnych szczepień przeciw grypie będą mogły skorzystać kobiety w ciąży.
Refundacja apteczna szczepionek – dla kogo?
Na bezpłatne szczepionki przeciw grypie dostępne w aptekach mogą liczyć seniorzy powyżej 75 roku życia oraz kobiety w ciąży. 50% refundacja dotyczy osób w wieku 65-74 lata, osób w wieku od 18-64 lat z chorobami współistniejącymi oraz dzieci od ukończonych 2 lat do ukończonych 5 lat. Dzieci będą mogły skorzystać ze szczepionek w formie donosowej i domięśniowej, dla pozostałych grup będą dostępne szczepionki domięśniowe. Grupy nieobjęte refundacją również mogą skorzystać ze szczepień przeciw grypie w pełnej odpłatności.
„Chciałbym wyrazić podziękowania dla Ministerstwa Zdrowia za umieszczenie szczepionki przeciw grypie na liście bezpłatnych leków dla kobiet w ciąży. Kobiety ciężarne podczas trwania epidemii COVID-19 oraz zachorowań na grypę stanowią szczególną grupę obarczoną wyższym ryzykiem ciężkiego przebiegu choroby oraz jej powikłań. Czterowalentna szczepionka przeciw grypie jest bezpieczną metodą zapobiegania grypie, zarówno u matki, jak i jej dziecka, co więcej szczepienie matki chroni nie tylko ją, ale również jej dziecko po narodzeniu” – komentuje prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś, Krajowy Konsultant w dziedzinie perinatologii.
Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy wraz z Partnerami ma nadzieję, że w listopadzie z refundacji szczepionek przeciw grypie będą mogli także skorzystać najmłodsi i młodzież. Ministerstwo Zdrowia procesuje rozszerzenie refundacji szczepionek domięśniowych i donosowych dla dzieci w wieku od 6 m.ż. do 24 m.ż. oraz od 5 r.ż. do 18 r.ż.
„Są to jedyne grupy, które nie maja wsparcia finansowego państwa w procesie zabezpieczania przed konsekwencjami zakażenia się wirusem grypy. Dodatkowo, dzieci poniżej 12 r.ż. obecnie nie mogą przyjąć szczepionki przeciw COVID-19. Dlatego kluczowa jest poprawa dostępu do szczepionek dzięki refundacji ich kosztu. Od września dzieci i młodzież powrócą do nauki w trybie stacjonarnym, co stanowi szczególne zagrożenie, ponieważ najmłodsi odgrywają jedną z głównych ról w transmisji wirusa w populacji. Są wektorami zakażeń wirusa zarówno wśród rówieśników, jak i rodziców, dziadków, rodzeństwa oraz dla pozostałej części społeczeństwa” – tłumaczy prof. Adam Antczak, Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
Kto będzie mógł skorzystać z bezpłatnych szczepień w placówkach medycznych?
Od tego roku na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia z bezpłatnych szczepień realizowanych na terenie placówek medycznych będą mogły skorzystać następujące grupy: osoby zatrudnione w podmiotach wykonujących działalność leczniczą, farmaceuci i technicy farmaceutyczni zatrudnieni w aptekach ogólnodostępnych, diagności laboratoryjni, nauczyciele, pracownicy pomocy społecznej, osoby z domów pomocy społecznej, funkcjonariusze i żołnierze1. Bardzo ważne jest to, że również pacjenci powyżej 75 r.ż. będą mogli skorzystać z tego przywileju w placówkach medycznych. Bezpłatne szczepionki dla wyżej wymienionych grup dostępne będą w placówkach i punktach szczepień, które poprzez platformę internetową Ministerstwa Zdrowia zgłoszą się do realizacji programu szczepień przeciw grypie.
Czy będzie problem z dostępnością do szczepień w placówkach medycznych?
Poza szczepionkami bezpłatnymi dla grup uprawnionych wymienionych wyżej, w tym roku do przychodni trafi blisko 800 tys. dawek na potrzeby szczepień wszystkich innych pacjentów, którzy chcieliby skorzystać z tej ważnej formy profilaktyki powikłań pogrypowych. Szczepienia przeciw grypie będą więc dostępne zarówno w aptekach, jak i zakładach opieki zdrowotnej, co w żaden sposób nie ogranicza dostępności dla pacjentów.
Kiedy wykonać szczepienie?
Jesień to najlepszy czas na zabezpieczenie organizmu, który wzmocni odporność przed nadchodzącą falą zachorowań (zarówno na COVID-19, jak i grypę). Warto jednak pamiętać, że na szczepienie nigdy nie jest za późno. Eksperci zalecają wykonywanie szczepień w dowolnym momencie sezonu szczepień od września do końca grudnia – najważniejsze jest, aby zaszczepić się przed szczytem zachorowań na grypę, który w Polsce przypada na okres od stycznia do marca. Ze względu na zmienność antygenową wirusa grypy, szczepienie należy ponawiać każdego roku.
Jaka szczepionka?
Każdego roku ustalany jest skład szczepionki przez WHO, który jest dostosowany do sytuacji epidemiologicznej. Od kilku lat dostępne są na rynku szczepionki czterowalentne, które zapewniają ochronę przed 4 szczepami wirusa grypy – dwoma typu A i dwoma typu B. W tym sezonie eksperci WHO wyselekcjonowali dwa nowe szczepy A, a szczepy B pozostają bez zmian (w porównaniu do szczepionki z ubiegłego sezonu).
„Jesień tego roku oznacza zbiegnięcie się sezonu grypowego z czwartą falą zachorowań na COVID-19, ale także z czasem przeziębień i zachorowań na infekcje grypopodobne. Choroby te dają bardzo podobne objawy, dlatego warto zmniejszyć ryzyko zakażenia się wirusem grypy poprzez szczepienie” – dodaje prof. Adam Antczak.
