Macedończyk Jotto Giotto Dimitrow, artysta rzeźbiarz, przyjechał do Konina w 1974 roku, podjął pracę plastyka powiatowego i odtąd całe swoje życie zawodowe i rodzinne związał z naszym miastem. Skomplikowaną biografię artysty przybliża film „Jotto Giotto Dimitrow”, zrealizowany przez konińskiego dokumentalistę Zdzisława Siwika w 2014 roku, który przedstawiamy w cyklu „Z archiwum KDK”. Giotto Dimitrow w Koninie pobudował dom z pracownią, wspólnie z żoną, Mirosławą, stworzył prywatną Galerię Pięknego Przedmiotu „Giotto”. Od chwili powołania Liceum Sztuk Plastycznych w Kole, pracował w „plastyku” jako nauczyciel rzeźby. Był inicjatorem plenerów rzeźbiarskich w Koninie, gdzie czołówka polskich twórców zmagała się z aluminium jako materiałem rzeźbiarskim. Jest laureatem wielu nagród ogólnopolskich i regionalnych, m.in. Nagrody Specjalnej Ministra Kultury (2006), Nagrody Prezydenta Miasta Konina (2006), Nagrody Marszałka Województwa Wielkopolskiego (2019). Jednak mało kto z licznych konińskich przyjaciół czy znajomych Giotto Dimitrowa wiedział, jakie dramatyczne losy zaprowadziły go z Macedonii do dalekiej Polski.
Skomplikowaną biografię artysty przybliża film „Jotto Giotto Dimitrow”, zrealizowany przez konińskiego dokumentalistę Zdzisława Siwika w 2014 roku, który przedstawiamy w cyklu „Z archiwum KDK”. Jotto Giotto Dimitrow urodził się w Macedonii w miejscowości Czarnowiszcza (grecka nazwa Mavrokambos) i już jako 9-letnie dziecko, kiedy w Grecji rozpętała się tragiczna wojna domowa, musiał rozłączyć się z rodziną i opuścić swoją ojczyznę. Przez Jugosławię trafił na Węgry, gdzie ukończył budapeszteńską Szkołę Rzeźby Ornamentalnej. Edukację artystyczną kontynuował w Polsce (gdzie udało mu się połączyć z rodzicami), najpierw w Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, a następnie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, którą ukończył w 1966 roku. Giotto Dimitrow wystawiał swoje prace w wielu galeriach w Polsce, ale też za granicą, we Francji, w Niemczech, Bułgarii, Gruzji, Azerbejdżanie i na Węgrzech. Dokument Zdzisława Siwika powstawał w bardzo ważnym okresie pracy artystycznej Jotto Giotto Dimitrowa, kiedy tworzył swój „opus magnum” – cykl rzeźb figuratywnych „Święci Macedońscy”. W tych rzeźbach Dimitrow z dumą odwołuje się do źródeł macedońskiej tożsamości, do wspanialej historii wielkich misjonarzy, Apostołów Słowian, świętych Cyryla i Metodego i ich następców. Wielką wartością filmu są też archiwalne, wstrząsające zdjęcia z gehenny macedońskich uchodźców po II wojnie światowej oraz – zarejestrowany amatorską kamerą – sentymentalny powrót Dimitrowa do rodzinnej wsi i dramatyczne zderzenie idyllicznych wspomnień bohatera ze współczesnym, smutnym obrazem miejsca urodzenia.
„Jotto Giotto Dimitrow”
scenariusz, reżyseria, zdjęcia, montaż, dźwięk – Zdzisław Siwik
muzyka – Andy Pendeho
fotografie katalogowe rzeźb – Maciej Sypniewski
zdjęcia w Czarnowiszcza/ Mavrokambos – Veselin Dimitrow
produkcja – Zdzisław Siwik
Film otrzymał Nagrodę Główną na II Festiwalu Filmów Emigracyjnych EMIGRA 2014 w Warszawie, był pokazywany na XXIV Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu 2014 w Łodzi, XX Festiwalu Form Dokumentalnych NURT 2014 w Kielcach oraz emitowany przez macedońską telewizję publiczną MPT.
Opracował: Andrzej Moś
