Współcześni ludzie dzielą się na: wykluczonych cyfrowo (z wyjątkami najstarsze pokolenie); tych, którzy z umiarem korzystają z telefonii komórkowej i Internetu i bardzo chwalą sobie te wynalazki oraz najmłodszych, którzy rodzą się z „komórką” wciśniętą przez rodziców w ich malutkie rączki. Ci najmłodsi zapłacą za swoje uzależnienie straszną cenę. Tak – na przykład – twierdzi Krzysztof Piersa – terapeuta specjalizujący się w uzależnieniach od nowoczesnych technologii i cyberzagrożeń, autor książki pt. „Złota rybka w szambie”. Wie co mówi i pisze, ponieważ sam był uzależniony od gier komputerowych. Lojalnie ostrzega, że „za kilka lat czeka nas społeczna apokalipsa”. No i – oczywiście – nie jest jedynym czarnowidzem.
A jakie są i będą konsekwencje cyfrowego uzależnienia? Przerażające. Wady fizyczne – krzywy kręgosłup, pogorszenie lub utrata wzroku i słuchu, epilepsja, zwyrodnienie nadgarstków, otyłość i zwiotczenie mięśni. Ale także konsekwencje psychiczne – aspołeczność, depresja, lęk, alienacja, hejt, zobojętnienie itd., itp.
Czytając książkę Krzysztofa Piersy dowiemy się co to takiego: hejting, trolling, bulling, stalking, flooding, sexting, zjawisko Rudego Lisa, rajd, deprywacja sensoryczna, hikikomori, mikropłatności, patostreaming, wirale czy „Niebieski Wieloryb”. Nie znacie tych słów? Czas najwyższy je poznać, szczególnie, gdy za ścianą wasze dziecko w absolutnej ciszy i skupieniu właśnie buszuje w necie.
Kiedy należy zacząć się bać? „Kiedy telefon staje się ważniejszy od czegokolwiek, a rozstanie z nim, choćby na pięć minut, wywołuje atak panki. Kiedy kładziemy się spać, nastawiamy budzik, ale przeglądamy jeszcze Facebooka, Snapchata, Instagrama, YouTube’a, jeszcze raz Facebooka” – pisze autor książki.
Całe szczęście, że Krzysztof Piersa nie tylko straszy, ale też próbuje pomóc. Rozdział siódmy jego pracy nosi znamienny tytuł – Jak zwalczać uzależnienie. Okazuje się, że kompulsywne przeglądanie telefonu komórkowego, jak każdy nawyk i uzależnienie, może zostać opanowane. Autor podpowiada konkretne sposoby walki z uzależnieniem od telefonu i Internetu. Szczerze jednak przyznaje, że będzie to ciężka, długa i wyboista droga.
„Złota rybka” to lektura obowiązkowa dla wszystkich rodziców i przyszłych rodziców, a także dla ludzi którzy zauważają u siebie pierwsze objawy choroby XXI wieku.
Jacek Wiśniewski (kontakt z autorem – mawi@mawi.konin.pl)
PIERSA KRZYSZTOF: Złota rybka w szambie. Jak pokonać uzależnienie od smartfona i Internetu. Warszawa, 2020. Wydawnictwo Jaguar. ISBN 978-83-7686-865-3.