Poszło dość łatwo, ale chyba żadne miasto nie zapłaciło takiej daniny krwi w walce o utrzymanie świeżo zdobytej niepodległości.  Poległo w tych walkach 39. ochotników z Zagórowa, co daje wyobrażenie o ogólnej liczbie ochotników i o skali poświęcenia tego małego miasteczka. No, ale to nie był koniec. W 1939 roku śmierć i represje z rąk niemieckiego okupanta dotknęły tych, którzy zdobywali niepodległość dla Zagórowa. Ci, których nie sięgnęła ręka Niemców, zamordowani zostali przez Rosjan lub walczyli na wszystkich frontach II Wojny Światowej.

Dziś jest dobry moment, aby przybliżyć Państwu sylwetkę jednego z Nich - Czesława Brzega z Zagórowa, starszego przodownika Policji Państwowej w latach 1927-1939.

Harcerz, członek Drużyny Harcerskiej im. Kazimierza Pułaskiego, ochotnik wojny polsko-bolszewickiej, bohater – obrońca Warszawy. Internowany w 1939 roku w Ostaszkowie, zamordowany w 1940 roku przez NKWD.

Urodził się 3 lipca 1990 roku w Zagórowie jako syn Andrzeja i Pelagii z Ponieckich. Miał trójkę rodzeństwa: siostrę Zofię oraz dwóch braci – Romualda i Leonarda.

Z domu rodzinnego wyniósł szacunek do symboli i bohaterów narodowych oraz gorącą miłość do Ojczyzny. Wartości, jakim hołdował,  znalazły szybko odzwierciedlenie w jego postępkach. Już jako nastolatek przyczynił się do powstania zagórowskiego harcerstwa, wstępując w 1914 roku wraz z kolegami ( m.in.  Symforianem Szumańskim, Władysławem Rydeckim oraz Mieczysławem Ulatowskim) do Drużyny Harcerskiej im. Kazimierza Pułaskiego w Zagórowie. *

Wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. W latach 1919 – 1920  wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, służąc w 29. pułku Strzelców Kaniowskich jako ochotnik. Odznaczył się odwagą w obronie Warszawy, za co otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Walecznych i Medal Niepodległości.

W 1922 roku postanowił wstąpić w szeregi Policji Państwowej, rozpoczął wówczas naukę w szkole policyjnej. Ukończył ją w 1926 roku. Jego pierwszą placówką był posterunek PP w Blizanowie w powiecie kaliskim, gdzie służył od 1927 roku.

W tym samym roku poślubił Zagórowiankę - Bronisławę z Madajewskich. Wkrótce potem na świat przyszli dwaj synowie państwa Brzegów: Mieczysław (1928) oraz Włodzimierz (1930)

W roku 1935 otrzymał przeniesienie do pracy w Wydziale Śledczym Komendy Powiatowej Policji Państwowej w Kaliszu na stanowisko inspektora wydziału śledczego. Pracował tam aż do momentu wybuchu II wojny światowej.

3 września 1939 roku został ewakuowany wraz z Kancelarią Wydziału Śledczego i Archiwum Policji Państwowej w Kaliszu na wschodnie tereny Rzeczypospolitej. Po napaści Armii Czerwonej na Polskę znalazł się w niewoli sowieckiej i został internowany w obozie Ostaszków.

W grudniu tego samego roku Czesław Brzeg wysłał z obozu pierwszą, adresowaną do bliskich, kartkę. Ci otrzymali ją dopiero po miesiącu. Kolejna, pisana w styczniu 1940, okazała się ostatnią wiadomością od męża i ojca.

Rodzina podejmowała bezskuteczne próby odszukania więźnia za pośrednictwem Czerwonego Krzyża. Bronisława Brzeg nie doczekała wieści o losach męża, zmarła w 1978 roku. Tymczasem w latach 1990-1991 zaczęto ujawniać wreszcie tragiczne okoliczności zniknięcia tysięcy polskich oficerów i przedstawicieli inteligencji.

12 kwietnia 1940 roku Czesław Brzeg został przewieziony z Ostaszkowa wraz z grupą 200 więźniów do Tweru /Kalinin/, gdzie został zamordowany. Jego nazwisko znajduje się na tajnej 100-osobowej liście NKWD nr 026/3 pod pozycją nr 58 nr jeńca 2823, datowanej na 12 kwietnia 1940 roku.