Projekt Costs of War

Wiele lat temu powstał specjalny projekt Costs of War, który sprawdza oficjalne rządowe dokumenty, jak i inne dane. Z ich pomocą jest w stanie notować koszta wydawane na wojnę, ofiary konfliktów. Wiele z tych badań dotyczyło właśnie Afganistanu. Wszystko zaczęło się we wrześniu 2011 roku, a kończy w sierpniu 2021 roku. Wyliczono, że Stany Zjednoczone były zaangażowane w konflikt w Afganistanie łącznie 7262 dni, co czyni wojnę jedną z najdłuższych w historii kraju.

Z oficjalnych danych wynika, że w Afganistanie zginęło 2455 żołnierzy wojsk amerykańskich, a wiele tysięcy zostało rannych. Do tego należy dodać 1144 żołnierzy wojsk sojuszniczych, wśród których znajdowali się także Polacy. Łączny bilans poszerzył się o 136 dziennikarzy i 549 cywilów, którzy pracowali dla różnych organizacji. W samym Afganistanie i Pakistanie, gdzie także były prowadzone operacje antyterrorystyczne, zginęło ponad 73 tysiące cywilów. Po obu stronach konfliktu mamy także dziesiątki tysięcy żołnierzy i bojowników. Pokazuje to zatem, że mamy do czynienia z całkiem krwawym konfliktem. Afganistan w wyniku wojny z ZSRR, rządów talibów, masowej emigracji oraz obecnego konfliktu ma dziś jedno z najmłodszych społeczeństw na świecie, gdzie średnia życia mieszkańców nie przekracza 19 roku życia!

Nie można jednak zapomnieć, że lata wojny nie wpłynęły zbyt dobrze na gospodarkę i społeczeństwo kraju. Przede wszystkim mieliśmy i nadal mamy do czynienia z wielkimi migracjami ludności, gdzie spora część społeczeństwa uciekła do państw ościennych czy Europy. Według ONZ w tym roku około jedna trzecia osób pozostających w Afganistanie jest niedożywiona, gdzie mniej więcej połowa wszystkich dzieci poniżej 5. roku życia doświadcza niedożywienia. W związku z przejęciem władzy przez talibów, świadczenie pomocy przez organizacje międzynarodowe może być niezwykle trudne.

Przejdźmy teraz do kwestii finansowych. Z polecenia Kongresu na działania w Afganistanie przeznaczono 1 bilion dolarów. Jednak przyjmuje się, że łącznie wydano ponad 2,3 biliona dolarów. Chodzi tu nie tylko o sam sprzęt wojskowy, wynagrodzenie dla żołnierzy, odszkodowania dla rodzin, lecz także i procesy wspierające demokrację w Afganistanie, szkolenie tamtejszych żołnierzy. Już teraz mówi się o tym, że przez wiele lat wydatki będą nadal spore, gdyż mnóstwo weteranów wymaga opieki medycznej, ze strony psychologów.

Jak to wygląda ze strony Polski? Straciliśmy w czasie naszych misji 43 żołnierzy, a wielu wróciło z ranami czy zespołem stresu pourazowego, więc także potrzebują stałej pomocy specjalistów. Nie otrzymaliśmy jeszcze pełnego sprawozdania, jednak już teraz wiadomo, że wojna kosztowała Polskę ponad 5 mld złotych.

Wszystko to pokazuje, że za każdą wojną ciągną się statystyki związane z ofiarami śmiertelnymi, rannymi, uciekinierami, o których zazwyczaj nie czytamy. Konflikt w Afganistanie pokazał także, że wojna kosztowała tylko Stany Zjednoczone 2,3 biliona dolarów, gdzie jednak nie można mówić o niczym innym, jak wielkiej porażce wojsk koalicyjnych.